“Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri” Stratejik Raporu

Nisan 2006 tarihinde İstanbul’da, TASAM Çevre Proje Grubu Başkanı Prof. Dr. Ferruh Ertürk ile Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu yönetimindeki bilim kurulu tarafından “Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri” başlıklı bir stratejik rapor hazırlanmış ve TASAM Yayınları tarafından basılarak dağıtılmıştır.

TASAM Başkanı Süleyman Şensoy’un Stratejik Rapor Sunuş Metni

İnsanların ihtiyaçlarının karşılanmasında ve gelişmesinin sağlıklı olarak sürdürülmesinde gerekli olan enerji özellikle sanayi, konut ve ulaştırma gibi sektörlerde kullanılmaktadır.

Ancak enerji, yaşantımızdaki vazgeçilmez yararlarının yanı sıra üretim, çevrim, taşınım ve tüketim esnasında büyük oranda çevre kirlenmesine de yol açmaktadır.

Nüfus artışına, sanayinin gelişmesine paralel olarak kurulan büyük ölçekli enerji üretim ve çevrim sistemleri ekolojik dengeyi önemli ölçüde etkiledikleri gibi sınırlar ötesi etkileri de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle çevre sorunları ulusal olduğu gibi uluslararası nitelikler de taşımaktadır. Yine bu nedenle enerjiye bağlı sorunların giderilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasında, uluslararası işbirliğinin rolü önem kazanmaktadır.

Bugünün enerji kaynakları yenilenemeyen enerji kaynakları (kömür, petrol, doğalgaz ve nükleer enerji) ve yenilenebilen enerji kaynakları (odun, bitki atıkları, tezek, jeotermal enerji, güneş, rüzgar, hidrojen, hidrolik, gelgit ve dalga enerjisi) şeklinde sınıflandırılmaktadır.

Dünya’da büyük ölçüde yenilenemeyen enerji kaynaklarının kullanılıyor olması (ticari talebin yaklaşık %90’ı fosil yakıtlardan, kalanı başta hidrolik ve nükleer olmak üzere diğer enerji kaynaklarından sağlanmaktadır), çevre sorunlarını önemli ölçüde arttırmıştır. Bu nedenle çevresel etkileri az olan yenilenebilen enerji kaynaklarına yöneliş, her bakımdan avantajlı olmaktadır.

Ancak bazı teknik sorunların çözümlenebilmesi için zamana ihtiyaç vardır ve bu da söz konusu geçişin oldukça uzun bir süre alacağını göstermektedir. Çizelge 1.1’de dünyanın geçmişteki enerji tüketiminde kaynakların rolü ve gelecekteki kaynaklara göre enerji tahminleri gösterilmiştir.

Kaynaklara göre dünya enerji arzı tahminleri *10⁹ TEP: milyar ton eşdeğer petrol

Bu sebeple kaynak seçiminde yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelişin yanında nükleer enerji de göz ardı edilmemeli ve bu enerji kaynağı üzerinde de yeterli derecede araştırma çalışması yapılmalı, bu tür çalışmalar desteklenmeli, milletimiz bu konuda bilinçli ve gerçekçi bilgilerle aydınlatılarak konu kısır tartışmalara kurban edilmemelidir.

Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri Raporu’nu hazırlayan Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi Çevre Proje Grubu başkanı Prof. Dr. Ferruh Ertürk, Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu ve Çevre Yüksek Müh. Kamil Varınca’ya teşekkür eder, raporun enerji ile ilgilenen kamu ve özel sektör karar alıcılarına, konuya ilgi duyan bilim adamlarına faydalı olmasını temenni ederim.”

Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri Stratejik Raporu(PDF)